تخریب کاران

تخصصی ترین مرکز تخریب سازه کشور

آیین نامه و قوانین تخریب ساختمان

  • ۵۶
طبق مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا ، هر اقدامی که مستلزم جدا کردن مصالح از ساختمان به منظور حذف، نوسازی، تعمیر، مرمت و بازسازی تمام یا قسمتی از بنا باشد، تخریب نامیده می شود.
عملیات تخریب در بسیاری از فعالیتهای عمرانی و ساختمانی به عنوان اولین و حساسترین بخش از عملیات اجرایی میباشد. متاسفانه طی سالهای اخیر آمار حوادث صنعت ساختمان در کشور نمایانگر آنست که تخریب های غیر اصولی، تبعات و آسیبهای جانی و مالیسنگینی را بهمراه داشته است. مساله قابل تأمل اینجاست که حوادث مذکور در تخریب ساختمانهای یک یا چند طبقه، بروزنموده اند و در آینده ای نزدیک، عمر مفید ساختمانها با تعداد طبقات بیشتر و همچنین سازههای گوناگون همچون سیلوها، سدها، منابع بتنی، سولهها و … رو به پایان بوده، که در صورت عدم آمادگی، چارهاندیشی و پیشبینی تمهیدات لازم در این زمینه، صنعت ساختمان با چالشی اساسی رو به رو خواهد شد. حوادث ناشی از تخریب دلیلی است بر اینکه ضعف ساختار تخریب در کشورمان به موضوعی بحرانی تبدیل شده است. نادیده انگاشتن اصول اولیه تخریب، فقدان نیروی آموزش دیده در این عرصه، سهل انگاری عوامل اجرایی تخریب، ضعف آیین نامه های موجود و نداشتن پشتوانه اجرایی کافی جهت عملی کردن مفاد آیین نامه ها، همگی مصادیقی هستند برای حوادث روی داده در امر تخریب. در مطلب پیش رو تخریب سازه به بررسی جنبه های عمومی تخریب می پردازد و در سایه آن به ارزیابی مسائل ایمنی در امر تخریب پرداخته و در انتهاآیین نامه های مربوط به تخریب ساختمان (Demolition Building Regulations) را مورد بررسی قرار میدهد.
در اینجا به شرح چند ماده از آیین نامه تخریب ساختمان و وضعیت آشفته تخریب ساختمان در کشور خواهیم پرداخت :

البته قابل ذکر است در مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان، نشریه مشخصات عمومی کارهای ساختمانی سازمان مدیریت و آیین نامه حفاظت کارگاه های ساختمانی وزارت کار و امور اجتماعی وجود دارد ولی بیشترین تأکید این قانون بر حفاظت و ایمنی در حین کار است و جزئیاتی در رابطه با روشهای تخریب اشاره نشده است، در ضمن مقررات ایمنی مطرح شده در قانون نیز به صورت خلاصه بیان شده است.
در حالیکه در شهرهای کشورهای پیشرفته به موضوع تخریب محیط زیست برای تأمین آسایش و آرامش ساکنین نیز مطرح گردیده است. با این مقدمه به صورت تفصیلی به این موضوع خواهیم پرداخت.

 

مقدمات شروع عملیات تخریب:

برای شروع عملیات تخریب ساختمان همچون تخریب به صورت مکانیکی یا با مواد منفجره، حتماً باید بررسی های لازم جهت تعیین شرایط سطح زمین، دیوارها، اسکلت ساختمان انجام پذیرد تا جلوی تخریب ساختمان های مجاور گرفته شود.

پلکان ها، نردبان ها و گذرگاه ها

برای تخریب ساختمان باید پلکان ها، نردبان ها و گذرگاه ها از قبل مشخص شده باشد و تنها از این موارد باید جهت دسترسی به ساختمان استفاده شود و حتماً بایستی بارها مورد بررسی قرار گیرند تا از شرایط ایمن آنها مطمئن شوند.

تمامی آیین نامه های تخریب ساختمان در ایران

بخش اول – عملیات مقدماتی تخریب

ماده ۱۹۲- قبل ازاینکه عملیات تخریب شروع شود، باید بازدید دقیقی از کلیه قسمت های ساختمان در دست تخریب به عمل آمده و در صورت وجود قسمت های خطرناک قابل ریزی، اقدامات احتیاطی از قبیل نصب شمع، سپر، حائل و ستون های موقتی جهت مهار آن قسمت ها به عمل آید.

ماده ۱۹۳- قبل از شروع کار جریان برق، گاز، آب و سایر خدمات ماشبه با اطلاع و نظارت سازمان های مربوطه به طور مطمئن قطع ودر صورت نیاز به برقراری موقت آن ها، این عمل نیز باید با موافقت و نظارت سازمان های ذیربط و رعایت کلیه اختیارات و مقررات ایمنی مربوطه انجام گردد.

ماده ۱۹۴- منطقه خطر در اطراف ساختمان در دست تخریب باید کاملا” محصور و علامات خطر و هشدار دهنده نصب گردد و از ورود افراد غیر مسئول به منطقه محصور شده جلوگیری به عمل آید.

ماده ۱۹۵- کلیه راه های ورودی و خروجی ساختمان در دست تخریب به جز راهی که برای عبور و مرور کارگران و افراد مسئول در نظر گرفته شده، باید مسدود گردد.

ماده ۱۹۷- کلیه شیشه های موجود در درها و پنجره ها باید قبل از شروع عملیات تخریب درآورده شده و در محل مناسبی انبارگردد.

بخش دوم – اصول کلی تخریب

ماده ۱۹۸- عملیات تخریب باید از بالاترین قسمت یا طبقه شروع و به پائین ترین قسمت یا طبقه ختم گردد، مگر در موارد خاصی که تخریب به طور یکجا و استفاده از مواد منفجره در فونداسیون و از راه دور با رعایت کلیه احتیاطات و مقررات ایمنی مربوطه وکسب مجوزهای لازم انجام و یا از طریق کشیدن با کابل و واژگون کردن و یا از طریق ضربه زدن با وزنه های در حال نوسان انجام شود.

ماده ۱۹۹- د رمواردی که عمل تخریب از طریق کشش و واژگون کردن انجام می شود، باید از کابل های فلزی محکم استفاده شده و کلیه کارگران و افراد مسئول در فاصله مناسب ومطمئن وکاملا” دور از منطقه خطر مستقر شوند.

ماده ۲۰۰- در مواردی که از وزنه های در حال نوسان برای تخریب استفاده می شود، باید در اطراف محل اصابت وزنه، میدان عملی به عرض ۵/۱ برابر ارتفاع ساختمان در نظر گرفته شود.

ماده ۲۰۱- وزنه های در حال نوسان مذکور در ماده فوق باید به ترتیبی کنترل گردند که به جز ساختمان در دست تخریب به جای دیگر اصابت ننمایند.

ماده ۲۰۲- از تخریب قسمت هائی از ساختمان که باعث تخریب و ریزش ناگهانی قسمت های دیگر ساختمان گردد، باید جلوگیری به عمل آید.

ماده ۲۰۳- در پایان کار روزانه، قسمت های در دست تخریب نباید در شرایط ناپایداری که در برابر باد یا ارتعاشات، آسیب پذیر باشند، رها گردند.

ماده ۲۰۴- مصالح ومواد حاصل از تخریب هر قسمت یا طبقه باید به موقع به محال مناسبی منتقل گردد و از انباشته شدن آن به ترتیبی که مانع از انجام کار شده و یا استحکام طبقات پائین تر را به خطر اندازد، جلوگیری به عمل آید.

ماده ۲۰۵- میخ های موجود در تیرها و تخته های حاصل از تخریب باید بلافاصله به داخل چوب فرو کوبیده و یا کشیده شوند.

ماده ۲۰۶- در صورت لزوم، جهت جلوگیری از پخش گرد  و غبار ناشی از تخریب، باید در فواصل زمانی مناسب قسمت های در دست تخریب به وسیله آب فشان مرطوب گردد.

ماد۲۰۷- کلیه پرتگاه ها و دهانه های موجود در کف طبقات و سایر قمست ها به استثناء دهانه هائی که برای حمل و انتقال مواد و مصالح حاصل از تخریب و یا لوازم کار مورد استفاده قرار می گیرند، باید به وسیله نرده یا حفاظ های مناسب محصور یا پوشانده شود.

ماده ۲۰۸- در محوطه تخریب باید گذرگاه های مطمئنی برای عبور و مرور کارگران در نظر گرفته شود. این گذرگاه ها باید روشن و فاقد هرگونه مانع باشد.

ماده ۲۰۹- به استنثاء پلکان ها، راهروها و نردبان ها و درهائی ک برای استفاده کارگران به کار می رود، باید کلیه راه های ارتباطی دیگر ساختمان در تمام مدت تخریب مسدود گردد.

ماده ۲۱۰- در محل های ورد و خروج کارگران به ساختمان مورد تخریب ، باید راهروهای سرپوشیده با حداقل سه متر طول و عرض نیم متر باشد از عرض درب ورودی ساخته شود تا از سقوط مصالح بر روی آنان جلوگیری به عمل آید.

ماده ۲۱۱- مصالح ساختمانی نباید به وسیله سقوط آزاد به خارج پرتاب شود، مگر آنکه پرتاب از داخل کانال های چوبی یا فلزی انجام گیرد.

ماده ۲۱۲- کانال های چوبی یا فلزی که برای هدایت مصالح به خارج به کار می روند، چنانچه بیش از ۴۵ درجه شیب داشته باشند، باید از چهار طرف کاملا” مسدود باشند به استناد دهانه هائی که برای ورود وخروج مصالح تعبیه گردیده است .

ماده ۲۱۳- دهانه خارجی کانال های چوبی یا فلزی باید مجهز به دریچه محکمی بوده و در هنگام کار به وسیله یک نفر کارگرمراقبت شود و در سایر مواقع درب آن مسدود باشد. همچنین در ابتدای کانال های مزبور نیز باید تدابیر واحتیاطات لازم برای جلوگیری از سقوط اتفاقی کارگران به داخل دهانه ورودی به کاربرده شود.

ماده ۲۱۴- محل نگهداری ابزار و وسائل ساختمانی و ساختمان های موقت کارگران باید در جائی قرار داشته باشند که در معرض خطر ریزش و یا سقوط مصالح و مواد حاصل از تخریب نباشند.

بخش سوم – تخریب و بر چیدن دیوارها

ماده ۲۱۵- دیوار یا قمستی از دیوار که ارتفاع آن بیش از۲۲ برابر ضخامت آن است، نباید بدون مهارهای جانبی آزاد بماند.

ماده ۲۱۶- برای خراب کردن برچیدن دیوارهای نازک ومرتفع و فاقد استحکام کافی به طریق دستی باید از داربست استفاده شود.

ماده ۲۱۷- در مواردی که دیوار از طریق وارد آوردن نیرو و فشار تخریب می گردد، باید کلیه کارگران و افراد از منطقه ریزش دور نگهداشته شوند.

ماده ۲۱۸- قبل از خراب کردن هر یک از دیوارهای داخلی یا خارجی، باید سوراخ ها و دهانه هائی که تا فاصله سه متر از محل تخریب در کف طبقه قرار دارند، به وسیله مصالح مقاوم به ابعاد کافی پوشانده شوند، مگر آنکه در طبقات پائین مطلقا” کارگری کار نکند و یا راه های ورود به این طبقات قبلا” مسدود شده باشد.

ماده ۲۱۹- دیوارهائی که برای نگهداری خاک زمین یاساختمان های مجاور ساخته شده اند، نباید تخریب گردند مگر آنکه قبلا” آن خاک برداشته شده و یا ساختمان مربوطه به وسیله شمع و سپر محافظت شده باشد.

بخش چهارم – تخریب و برچیدن طاق ها

ماده ۲۲۰- در طاق های ضربی چه هنگامی که سوراخ در آن ایجاد می شود و چه هنگام تخریب آن، باید آجرها و مصالح بین دو تیر آهن تا تکیه گاه های طاق به طور کامل برداشته شود.

ماده ۲۲۱- هنگام تخریب طاق، پس از برداشتن قسمتی از طاق، باید روی تیرآهن یا تیرچه ها بطور عرضی الوارهائی حداقل به ضخامت ۵ سانتی متر و به عرض ۲۵ سانتی متر به تعداد کافی گذارده شود تا کارگران بتوانند در روی آن ها مستقر شده و به کار خود ادامه دهند.

ماده ۲۲۲- هنگام تخریب طاق، باید طبقه زیر آن به طوری مسدود شودکه هیچ یک از کارگران نتوانند در آن رفت وآمد کنند.

بخش پنجم – تخریب و برچیدن اسکلت فلزی ساختمان

ماده ۲۲۳- در صورت استفاده از جرثقیل برای پائین آوردن تیر آهن ها و قطعات فولادی، مقررات آئین نامه حفاظتی وسائل حمل ونقل و جابجا کردن مواد و اشیاء در کارگاه ها باید رعایت گردد.

ماده ۲۲۴- پس ازتخریب و برداشت طاق اگر نصب جرثقیل ساختمانی روی تیرآهن ضروری باشد، باید قبلا” به وسیله الوار تمام اطراف محل نصب جرثقیل به جز قسمتی که برای حمل وسائل ومواد لازم باشد، پوشانده شده و به طرز محکم و مطمئن استقرار یابد.

ماده ۲۲۵- هنگام پائین آوردن تیرآهن های بریده شده به وسیله جرثقیل، برای حفظ تعادل و جلوگیری از لنگر بار باید از طناب هدایت کننده استفاده شود.

ماده ۲۲۶- از آویزان شدن کارگران به کابل دستگاه های بالابر یا استقرار آنان روی تیرآهن های درحال حمل باید جلوگیری به عمل آید .

ماده ۲۲۷- هنگام استفاده از جرثقیل برای حمل کمپسول های اکسیژن و استیلن باید از محفظه هائی استفاده شود که این کپسول ها به طور مطمئن در آن مستقر شده باشند.

ماده ۲۲۸- قبل از بریدن تیر آهن باید احتیاط های لازم به منظور جلوگیری از نوسانات آزاد تیرآهن بعد از برش به عمل آید تا صدمه ای به اشخاص یا وسائل وارد نیاید.

ماده ۲۲۹- پائین آوردن تیرآهن های بریده شده باید به طورآهسته انجام شود و انداختن آن ها از بالا مطلقا” ممنوع است .

ماده ۲۳۰- هنگامی که تخریب ساختمان فلزی بدون استفاده از جرثقیل انجام می گیرد، باید قبل از برداشت تیرآهن ها وستون های هر طبقه، کف طبقه زیر آن با الوار پوشانیده شود.

بخش ششم – تخریب دودکش های بلند، برج ها و سازه های مشابه

ماده ۲۳۱- دودکش های بلند، برج ها و سازه های مشابه، نباید از طریق انفجار یا واژگونی تخریب شوند، مگر آنه قبلا” محدوده حفاظت شده و مطمئنی با وسعت کافی در اطراف آن در نظر گرفته شده باشد.

ماده ۲۳۲- در صورتی که قرار باشد سازه های مذکور در ماده ۲۳۱ به طریق دستی تخریب گردند، باید از داربست استفاده شود.

ماده ۲۳۳- به تناسب تخریب سازه های مذکور از بالا به پائین، سکوی داربست نیز باید به تدریج پائین آورده شود، به ترتیبی که همواره محل استقرار کارگران مربوطه پائین تر ازنقطه بالائی سازه بوده و این اختلاف ارتفاع کمتر از ۵۰ سانتی متر و بیشتر از ۱۵۰ سانتیمتر نباشد.

ماده ۲۳۴- از ایستادن و استقرارکارگران در بالای سازه های مذکور باید جلوگیری به عمل آید.

ماده ۲۳۵- مصالح حاصله از تخریب سازه های مورد بحث باید از داخل به پائین ریخته شده و برای جلوگیری از تجمع مصالح باید قبلا” دریچه ای در پائین ترین قسمت سازه جهت تخلیه آن ایجاد شود.

ماده ۲۳۶- تخلیه مصالح مذکور در ماده فوق، فقط باید پس از توقف کار تخریب انجام شود.

برای سفارش لوازم و دستگاه های کرگیری با ما در تماس باشید.

نظرات: (۰) هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
تجدید کد امنیتی